فعالیت نمادین جمعی حال می‌توانیم منابع شفاهی را بررسی کنیم. روایت‌های کادر و مقامات حزب دربارۀ زمان و زمینه عموماً دقیق است و به‌طرز قابل‌فهمی همان فحوای دفاعیۀ مقامات را انعکاس می‌دهد. آمبروجو فیلیپونی: [یادم هست] حمله و اقدامات پلیس را که [ماریو] اسکلبا[۱] [وزیر کشور شهیر] سازمان‌...

محمد جمشیدی ۱۴۰۰/۰۸/۱۷ مشاهده مطلب

هرچه اسناد قضایی را بیشتر می‌خوانیم، می‌فهمیم که چگونه دادستان منطقه به‌تدریج روایت پلیس را، که در گزارش‌های اولیۀ روزنامه‌ها شرح داده شد، درونی کرد. نخستین گزینشِ شاهدها چندان بی‌طرف نبود: پلیس، کارمندان دفتری (که در آن زمان اغلب غیراتحادیه‌ای بودند)، کارمندان دولتی که از پنجره‌های ا...

محمد جمشیدی ۱۴۰۰/۰۷/۱۲ مشاهده مطلب

متنی تقریباً یکسان در کوریره دلا سیرا،  مهم‌ترین روزنامۀ آن زمان ایتالیا، منتشر شد: یا دو روزنامه از یک خبرنگار استفاده کرده بودند یا هر دو یک آگهیِ یکسان از سوی پلیس دریافت کرده‌ بودند. مطبوعات حامی حکومت حاکی از این بود که انبوهی از «دست‌های» بی‌گناه آلت دست سردسته‌های بی‌مروت قرار ...

محمد جمشیدی ۱۴۰۰/۰۶/۲۳ مشاهده مطلب

خاطره و واقعیت والتر بنیامین گفت: «واقعۀ تجربه‌شده در هر سطحی محدودیت دارد و محصور در حوزه‌ای از تجربه است؛ اما واقعۀ یادآوری‌شده نامحدود است، به این دلیل که [واقعۀ یادآوری‌شده] فقط کلیدی است برای همۀ چیزهایی که قبل و بعد آن رخ داده است».(۱) در تاریخ ۱۷مارس۱۹۴۹، زمانی که کارگران از ک...

محمد جمشیدی ۱۴۰۰/۰۶/۱۲ مشاهده مطلب

علی‌رغم موضع درونی من، احساس می‌کنم عینیتی که رویکردهای بیرونی با آن تحقیق می‌کنند، کاملاً کنار گذاشته نشد. تمایزاتی که مرا از مادرم جدا می‌کرد تفاوت‌های فرهنگی و نسلی بود. از لحاظ نسلی، مادرم یک ژاپنی است که شهروند آمریکاست و من یک آمریکاییِ ژاپنی‌تبار هستم. از لحاظ زمانی، تفاوت نسلی...

محمد جمشیدی ۱۴۰۰/۰۲/۰۱ مشاهده مطلب

آکمی کیکومورا آکمی کیکومورا در دانشگاه یو‌سی‌‌ال‌اِی[۱] و کالیفرنیای جنوبی تدریس کرده، در تلویزیون و فیلم‌ها ظاهر شده و داستان‌های کوتاه منتشر کرده است. این مقاله از نشریۀ اورال هیستوری ریویو، ۱۹۸۶، جلد ۱۴، صص ۱ تا ۷، و با اجازۀ انجمن تاریخ شفاهی بازنشر داده شده است. به‌عنوان یک انس...

محمد جمشیدی ۱۴۰۰/۰۱/۲۲ مشاهده مطلب

حافظه به‌عنوان منبعی برای «امر گذشته»[۱] الیزابت تونکین،[۲] انسان‌شناس و مورخ شفاهی، اصطلاح «بازنمایی امر گذشته»[۳] را به «تاریخ» ترجیح می‌دهد. او می‌گوید اگرچه این عبارت ظرافت کمتری دارد، اما احساس بیشتری را از حرکت میان گذشته و حال، چنان‌که افراد می‌گویند و دیگران گوش می‌دهند، تداع...

محمد جمشیدی ۱۳۹۹/۱۲/۰۳ مشاهده مطلب

این را با قطعه‌ای از مصاحبه‌ام با پَت هانلِن،[۱] دوچرخه‌سوار مشهور بریتانیا، که در اوایل دهۀ ۱۹۹۰ انجام شد، نشان خواهم داد. مصاحبۀ من با او و چهار زن دیگر برای یک مجموعه نوشته دربارۀ زنان کهنسال صورت گرفت (برنات، ۱۹۹۳). از او استدعا کردم دربارۀ قصۀ زندگی‌اش بگوید، به‌عنوان یک دوچرخه‌س...

محمد جمشیدی ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ مشاهده مطلب

وقتی به تحلیل روایت داده‌ها می‌رسیم، ریزمان و دیگران یادآور می‌شوند (اندروز و دیگران، ۲۰۰۴). که «هیچ روشی وجود ندارد (تأکید از اوست). در حقیقت، فراگیری مطالعات روایت، برای مثال با کاربست در پزشکی (گرین هالج و هِرویتس، ۱۹۸۸)، انسان‌شناسی (اسکالْتِنس، ۱۹۹۸)، روان‌شناسی (ساربین، ۱۹۸۶؛ کر...

محمد جمشیدی ۱۳۹۹/۱۰/۲۸ مشاهده مطلب

تاریخ شفاهی تلفیق ویژۀ روش‌هایی که تاریخ شفاهی از رشتۀ جامعه‌شناسی اقتباس کرده به تولید داده و تحلیل داده راه می‌یابد. حتی اگر تکوین مصاحبه به‌عنوان ابزار تحقیق تاریخی دیرپا داشته باشد، اعتبار مکتب شیکاگو، همان‌طور که پل تامپسون در کتاب دوران‌ساز خود، صدای گذشته، این نکته را متذکر می...

محمد جمشیدی ۱۳۹۹/۱۰/۲۱ مشاهده مطلب

کتاب طوفان آمد و ما را با خود برد منتشر شد. این کتاب به همت موسسه تاریخ شفاهی روایت و با همکاری با حوزه هنری انقلاب اسلامی و انتشارات سوره مهر منتشر شد. این کتاب مشتمل بر ۲۰ روایت از ۲۰ اقدام جهادی در دوران کرونا می‌باشد. مدیریت این پروژه را جناب آقای سیدحسین حسینی به عهده داشتند و د...

۱۴۰۰/۱۲/۰۸ مشاهده مطلب

"امروز بلاروسی‌ها مثل جعبه سیاه زنده‌اند و اطلاعات را برای آینده ثبت می‌کنند" سوتلانا آلکساندروا آلکسیویچ به سراغ جعبه‌های سیاه حادثه چرنوبیل رفته و توانسته رویداد چرنوبیل را از طریق افرادی که خود درگیر این حادثه بودند روایت کند. خانم آلکسیویچ به‌خاطر نگارش کتاب نیایش چرنوبیل موفق ب...

مهدی تقوایی ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ مشاهده مطلب

علیرضا زاکانی: این ســــــالن یادآور خاطــرات تلخ و شیرینی است و حتماً یـکی از خـاطرات شــیرین همین جلسۀ باصــفایی است که هستیـم. فکر نمی‌کردم انقدر عـــرض و طـــول داشــته باشد این کار. ما وقتی ۳۲ ســال پیش وارد دانشگاه شدیم یک‌ماهی راحـت بــودیم. به هرحـــال از فـضای جنگ آمده بـــو...

۱۴۰۰/۰۹/۱۹ مشاهده مطلب

آیین رونمایی از مجموعه کتاب ۱۰ جلدی سپیدار با موضوع تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با حضور دانشجویان و ادوار بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در تالار شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران برگزار گردید. در این مراسم تنی چند از ادوار بسیج دانشجویی دانشگاه تهران به ایراد سخنرانی پرد...

۱۴۰۰/۰۹/۱۹ مشاهده مطلب

به گزارش روابط عمومی موسسه تاریخ شفاهی روایت، آیین رونمایی از کتاب «سپیدار»، چهارشنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۰ از ساعت ۱۳ در تالار شهید چمران دانشکدۀ فنی دانشگاه تهران و با حضور ادوار بسیج دانشجویی دانشگاه تهران برگزار خواهد شد. گفتنی است کتاب سپیدار با موضوع تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهر...

۱۴۰۰/۰۹/۱۷ مشاهده مطلب

به مناسبت گرامیداشت روز دانشجو؛ فتح‌اله زاده: کتاب ۱۰ جلدی تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با عنوان «سپیدار» رونمایی می‌شود پژوهشگر و گردآورنده کتاب سپیدار گفت: به مناسبت گرامیداشت روز دانشجو کتاب ۱۰ جلدی تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با عنوان «سپیدار» ۱۷ آذر ر...

۱۴۰۰/۰۹/۱۴ مشاهده مطلب

مسلماً دانشگاه جایگاه گفت‌وگو و تضارب آرا و سنگری برای مخالفت و نقد است. اما در سال‌های اخیر و علی‌الخصوص با بهره‌کشی تجاوزگرانه جریانات سیاسی خارج از دانشگاه (و حتی خارج از کشور) از برخی جریانات دانشجویی، فضای گفت‌و‌گو و نقد جای خود را به فضای هتاکی و هوچی‌گری داده است. اتفاقی که در ...

۱۴۰۰/۰۹/۱۱ مشاهده مطلب

حضور نوۀ بزرگوار بنیان‌گذار انقلاب، جناب حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سیدحسن خمینی، با عرض سلام و احترام؛ ضمن عرض تسلیت به‌مناسبت بیست‌ویکمین سالروز عروج ملکوتی حضرت امام‌خمینی(ره) خدمت شما و بیت معظم آن امام راحل، به‌نظر رسید با توجه به حواشی پیش آمده در سخنرانی حضرتعالی در مراسم ۱۴ خر...

۱۴۰۰/۰۹/۰۷ مشاهده مطلب

 کتاب «آقاصادق» روایتی است از زندگی جهادگر «شهید سیدمحمدصادق دشتی» که محمدرضا حسینی عهده‌دار تحقیق و تدوینش بوده؛ در واحد تاریخ شفاهی «دفتر مطالعات جبهۀ فرهنگی انقلاب‌اسلامی» تهیه شده و در انتشارات راه‌یار به چاپ رسیده است. «آقاصادق» مجموعه روایت‌هایی از خاطرات اطرافیان، خانواده و هم...

حسین حقیقت ۱۴۰۰/۰۸/۲۴ مشاهده مطلب

ابراهیم یا محمدعلی فرقی نمی‌کند. مهم این است که او «حق‌بین» بود. حق را به‌خوبی شناخت و سال‌های سال در راستای پایداری آن جهاد کرد. ای کاش غیر از خاطرات دوران هشت سال دفاع مقدس که «گیل‌مانا» را خلق کرده‌اند؛ فرصتی بود تا مجاهدت‌های سردار حق‌بین در دفاع از حرم زینب کبری(س) هم بیان می‌شد....

مهدی تقوایی ۱۴۰۰/۰۸/۱۰ مشاهده مطلب

پرسمان یاد (گفتارهایی در باب خاطره‌نگاری و خاطره‌نویسی جنگ و جبهه/دفاع مقدس) پژوهش‌گر باید بداند بین سوال‌هایی که برای خاطره‌گیری شفاهی پرسیده می‌شود با سوال‌هایی که برای تاریخ شفاهی پرسیده می‌شود تفاوت‌هایی است. در تاریخ شفاهی، سوال جانب موضوع را می‌گیرد و رویکرد پرسش هم تاریخ‌شناخ...

حسین اسکندری‌نیا ۱۳۹۹/۰۹/۳۰ مشاهده مطلب

پرسمان یاد (گفتارهایی در باب خاطره‌نگاری و خاطره‌نویسی جنگ و جبهه/دفاع مقدس) در روند بیان، هرچه می‌گوییم یا می‌نویسیم از ذهن و باورهای ما برمی‌خیزد. پس اگر در اظهارات دارنده‌ی خاطره تعلقات وطنی، ملی و حتی دلبستگی‌های ضعیفی وجود داشته باشد باید به علائق و اعتقادات دارنده‌ی خاطره توجه ...

حسین اسکندری‌نیا ۱۳۹۹/۰۹/۲۳ مشاهده مطلب

پرسمان یاد (گفتارهایی در باب خاطره‌نگاری و خاطره‌نویسی جنگ و جبهه/دفاع مقدس) پرسمان یاد از کتاب‌های منتشر شده به نام علیرضا کمری است که در سال ۹۴ از انتشارات صریر به چاپ رسیده است. این کتاب در دسته‌بندی موضوعی جنگ ایران و عراق، خاطرات، ادبیات و جنگ، تاریخ و نقد، خاطره‌نویسی قرار می‌گ...

حسین اسکندری‌نیا ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ مشاهده مطلب

برای ما بارها پیش آمده که می‌خواستیم از یک مقاله، کتاب و یا حتی یک جزوۀ درسی خلاصه‌نویسی کنیم. اما تاکنون برای ما این سوال پیش آمده که این کار چه قواعد و نکاتی می‌تواند داشته باشد؟ خلاصه‌نویسی یا مرورنویسی خود مهارتی است که با تمرین می‌توان آن را فرا گرفت و با رعایت اصول و نکات آن به ...

محمد نصرتی ۱۳۹۹/۰۴/۳۰ مشاهده مطلب

مقدمه یکی از مسائلی که همیشه بعد از مصاحبه برای افرادی که در زمینه تاریخ شفاهی فعالیت می کنند پیش می آید این است که متن مصاحبه را چگونه تدوین کنند؟آیا باید متن مصاحبه همان گونه که در صوت، ضبط شده است پیاده سازی شود؟ یا مجاز هستیم که تغییراتی را در آن انجام دهیم؟ سبک تدوینمان پرسش...

محمد صادق مراسلی ۱۳۹۹/۰۱/۲۶ مشاهده مطلب

پدیدار شدن نوعی از نگاه به تاریخ که وقایع را دیگر در اسناد جست و جو نمی کرد، این سوال را در ذهن پژوهشگران به وجود آورد که اعتبار این نگریستن به وقایع از کجا نشأت می گیرد؟ به عبارت دیگر روش های شناخته شده که برای بررسی وقایع در تاریخ به کار برده می‌شد از اعتبار و پایایی برخوردار بودند....

محمد صادق مراسلی ۱۳۹۹/۰۱/۲۶ مشاهده مطلب

زندگی‌نامه و خاطرات از ژانرهای محبوب این سال‌هاست. به ویترین کتاب‌فروشی‌ها که نگاهی می‌اندازی پر است از کتاب‌های خاطرات و زندگی‌نامه‌های مشاهیر. روزنامه‌ها و مجله‌ها را که ورق می‌زنی صفحاتی را با عنوان تاریخ ‌شفاهی می‌بینی که برخی از مصاحبه‌های آنها مغایر با مختصات و ملزومات تاریخ...

الهه حبیبی و مسیحا والا ۱۳۹۹/۰۹/۲۰ مشاهده مطلب

گفت‌وگو با وحید خاوه‌ای دربارۀ فضای سیاسی دانشگاه علم‌وصنعت در دهۀ۸۰ (بخش دوم)   آن‌موقع متوجه شده بودید فضای کشور دارد به‌سمت عدالت می‌رود؟ چرخش هاشمی به‌سمت خاتمی خیلی واضح شد یک دوره‌ای. یعنی خب تا انتخابات مجلس ششم که مشارکتی‌ها آمدند هاشمی را نابود کردند، اکبر گنجی آمد کت...

مرتضی فتح‌الله‌زاده ۱۳۹۹/۰۴/۲۶ مشاهده مطلب

متن زیر بخشی از گفتگویی است که سال ۱۳۹۸ با آقای وحید خاوه‌ای، فعال دانشجویی دهۀ ۸۰، انجام گرفته است. شما چه سالی وارد دانشگاه شدید؟ هفتاد و نه. لطفا کمی از فضای دانشگاه و کشور برایمان بگویید. در آن دوره دانشگاه عملاً دست خاتمی‌چی‌ها بود. سال قبلش هم خاتمی آمده بود دانشگاه علم‌وص...

مرتضی فتح‌الله‌زاده ۱۳۹۹/۰۴/۲۱ مشاهده مطلب

تاریخ فرهنگی با تاریخ فرهنگ تفاوت دارد وقتی ما از منظر تاریخ فرهنگی به ایران مدرن نگاه می‌کنیم اساسا ما با نوعی تجزیه و تحلیل نظری درباره ایران معاصر سر و کار داریم. ما تلاش می‌کنیم تا به کمک مفاهیم و نظریه‌ها و دیدگاه‌های مجموعه علوم اجتماعی که نه‌تنها در تاریخ بلکه در مطالعات فرهنگ...

۱۳۹۸/۱۲/۲۲ مشاهده مطلب