ضرورت تشکیل بسیج دانشجویی و طلبه توسط امام خمینی (ره) در ۲ آذر ماه ۱۳۶۷ در پیامی به‌مناسبت هفتۀ بسیج صادر شد. این پیام در حالی صادر گردید که در آن زمان، تشکل‌هایی مثل انجمن اسلامی دانشجویان و جامعه اسلامی در دانشگاه‌ها مشغول فعالیت بودند و پیام امام، گویی این نکته را در برداشت که تشکل‌های دانشجویی موجود نمی‌توانند انقلاب اسلامی را در دانشگاه‌ها بسط دهند و به درستی نقش خود را پس از تشکیل جمهوری اسلامی ایفا کنند. لذا امام درصدد تعریف ماموریت‌های جدید برای جنبش دانشجویی مسلمان برآمدند و متناسب با نیاز زمانه و با نگاه به آینده انقلاب اسلامی مواردی چون پاسداری از اصول انقلاب، مقابله با نفوذ بیگانگان در دانشگاه و حوزه و قرار دادن چارچوب‌های اسلام ناب در اختیار سایر اقشار بسیج را جزو انتظارات خود از بسیج دانشجو و طلبه عنوان فرمودند.
وقتی ایدۀ بسیج در کنار دانشگاه قرار می‌گیرد می‌توان انتظار داشت که بسیج دانشجویی علی‌القاعده بایستی پیشران نیروی انقلاب در دانشگاه‌های ایران باشد. سؤال مهمی که اینجا طرح می‌شود این است که آیا این توقع به درستی در سال‌های پس از تأسیس بسیج دانشجویی برآورده شده است؟
از مسیر تاریخ شفاهی می‌توان به آداب، سنت‌های نهادینه شده، نوع نیروی انسانی فعال، کنش‌ها و واکنش‌ها به مسائل روز انقلاب اسلامی، ساختارها و رویه‌ها و نهادسازی و اثرات بسیج دانشجویی بر دانشگاه و مسیر انقلاب اسلامی پی برد و نهایتاً با نگاهی واقع‌بینانه به این مجموعه انسانی نگریست و ذاتیات و عوارض این مجموعه را شناخت و در صدد اصلاح این تشکل برآمد.
با تدوین تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی است که می‌توان زمینه‌های پرداخت جدی‌تر به ایدۀ بسیج دانشجویی را در جامعۀ علمی کشور ایجاد نمود و از این رهگذر خلأیی که در زمینۀ تاریخ‌نگاری حرکت‌های دانشجویی پس از انقلاب اسلامی وجود دارد را تا حد امکان پر کرد.
پروژه تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی اما کتابی است که کلان‌روندهای بسیج دانشجویی، کنش‌های آن و تاثیرش بر فضای سیاسی کشور را از زمان تاسیسش به فرمان امام خمینی(ره) را تا امروز مورد بررسی قرار می‌دهد.
جهت جمع‌آوری مطالب این کتابِ تک‌جلد و روایی، نزدیک به ۲۵۰ ساعت مصاحبه گرفته شده که هم‌اکنون با اتمام نگارش و ویراستاری آن، به مرحلۀ چاپ رسیده است.
مرتضی فتح‌الله‌زاده
ثبت ديدگاه