هیچ عنصری مثل تعلیق ضامن موفقیت روایت نیست[۱]. کتاب متهم دادگاه را من یک روایت بسیار موفق میدانم زیرا تعلیقهای بسیار قوی دارد. در همان آغاز شما با اصلیترین تعلیق روایت مواجه میشوید و متوجه میشوید که عبدالله نوریپور چگونه به دست انگلیسی ها اسیر میشود و این را هم از جلد کتاب میدانید که در نهایت او آزاد میشود و به تهران برمیگردد. البته ناگفته نماند جلد کتاب بسیار جذاب و تاثیرگذار است. با اینکه گرۀ اصلی روایت همان ابتدا گشوده میشود اما انقدر روایت کشش دارد که شما کتاب را در عرض چند روز تمام خواهید کرد البته قلم خوب نویسنده هم بر جذابیت روایت تاثیر گذاشته است.
شیوۀ نگارش کتاب غیر خطی است. محور اصلی کتاب مربوط به زمانی است که او دستگیر میشود. او هشت سال دوران اسارتش را در سه زندان هال، فرانکلند و بریکستون سپری میکند. با اینکه به نظر میآید در زندان باید همهچیز یکنواخت باشد، اما وقایعی که در زندان اتفاق میافتد مثل بحث وگفتگو با همبندیهایش از ملیتهای مختلف بودند، بازجوییها، دعواها و… بهشدت جذاب و خواندی است. در این بین ما از زندانهای انگلستان به کردستان و به عملیاتهایی که او با گروه دستمالسرخها داشته پرتاب میشویم. عبدالله نوریپور قبل از انقلاب چندان پیگیر اخبار سیاسی نبوده؛ خودش بوده و عشقش به موتورش و همین موتورش باعث میشود کمی از زورگویی پهلوی را از نزدیک بچشد. اما باز هم درگیر کار خودش بوده تا اینکه مدرسه مجبورش میکند که خیلی پیش از موعد معمول پسرها به سربازی برود. بهخاطر سختیهای زیاد، تحقیرها و اذیتهایی که میشود، ترجیح میدهد از ایران به عربستان فرار کند و در آنجا مشغول به کار شود. بعد از انقلاب هم وارد سپاه میشود. او و رفقایش به جنگ با ضدانقلابها در کردستان میروند و همچنین در کنار آن به روستاها سر میزدند و مردم را از ستم خانهای منطقه نجات میدادند. او عضو گروه دستمالسرخها میشود. دستمال سرخها اسم جذابی دارند من همیشه علاقه داشتم دربارۀ آن ها چیزی بخوانم اما تنها کتابی که به چشمم خورد کتاب شهید جهانگیر جعفرزاده بود. آن هم صرفاً خرده روایتهایی از خودِ شهید؛ من با این کتاب بیشتر دستمالسرخها را شناختم. عبدالله نوریپور با شهید اصغر وصالی رفاقتی نزدیک دارد. او با شهید وصالی برای انجام ماموریتی انتخاب میشود و مریم کاظمزاده در کسوت خبرنگار با آنان همراه میشود.
همۀ این اتفاقات در بین روایت دستگیری و حضور او در زندان انگلستان بیان میشود. نویسنده بسیار تلاش کرده است تا هنگام پرش از یک زمان به زمان دیگر متن دچار سکته نشود. شما در این رفت و برگشتها اصلاً دچار سردرگمی نمیشوید. بین فصلها پیوندی نسبتاً قوی برقرار است. کتاب متهم دادگاه old bailey نوشته مرتضی قاضی است. این کتاب را من یکی از بهترین کتابهای نشر روایت فتح میدانم. شاید یکی از نقطه ضعفهای این کتاب، بیانِ کم از پیشینۀ خانوادگی عبدالله نوریپور است. حداقل من راغب بودم از خانوادۀ او بیشتر بدانم. حضور آنها بسیار کمرنگ است و شاید بیشترین کسی که در روایت از او صحبت میشود خواهر اوست که از ایران برایش نامه مینویسد و کتاب میفرستد. در نهایت اگر شما دنبال یک کتاب بسیارخوب در حوزۀ مستند روایی میگردید؛ این کتاب را به شما پیشنهاد میکنیم.
زهرا ظرفچی
[۱] Atraf.ir
ثبت ديدگاه