فرصت شد تا کتاب نمایندۀ تام‌الاختیار را مطالعه کنم و خداقوت و خسته نباشید می‌گویم به آقای سیدحسین حسینی که عهده‌دار کار تحقیق و مصاحبه و تنظیم متن بودند. برای این کتاب زحمت کشیده شده و کار به لحاظ محتوایی، محتوای ارزنده‌ای دارد و به هر حال نوری تابانده شده به برخی از فرازهای مهم و تاریخی کشور.
راوی در بزنگاه‌های خوبی حضور داشته و آنچه را که روایت کرده شاهد بوده و قطعاً به لحاظ ارزش‌های تاریخی، ارزشمند هستند. عنوان «نمایندۀ تام‌الاختیار» از نظر درگیر کردن ذهن خواننده و ایجاد ارتباط با مخاطب در بدو دیدار و بدو رؤیت کتاب اسم خوبی است اما ترجیح بنده این است که بعد از عنوان اول، عنوان دوم محدود و منحصر می‌بود که خاطرات شفاهی محمدامین طالب‌شهرستانی و توضیحات دیگر را از دل داستان به خواننده القا می‌کرد.
مقدمه درکارهای خاطرات شفاهی، به‌خصوص مقدمه‌ای که از جانب تنظیم و تدوین‌کننده ایجاد می‌شود خیلی مهم است؛ هر چقدر جامع و کامل نگاشته شود بهتر است؛ تلاش محقق و نویسنده در مقدمه برای ایجاد صمیمیت با خواننده، ایجاد انگیزه برای خواننده و برای خوانش متن می‌تواند خودش را نشان بدهد و می‌تواند خیلی موثر و تعیین‌کننده باشد. در این زمینه قضاوت نمی‌کنم که عملکرد مقدمه‌نگار چه بوده اما جای شرح و بسط بیشتری را داشته است.
در بحث تنظیم و تدوین احساس می‌شود در واقع تدوین اولیه خوب و دقیق است. تدوینی که ما انجام می‌دهیم باید وفادار باشد به آن چیزی که در ذهن خودمان بوده و در مقدمه با خواننده مطرح کردیم و به آن اشاره کردیم.
یکی از نکاتی که در مقدمه به آن تاکید شده بحث این است که محتوا و خاطرات بر اساس خط سیر زمانی قدیم به جدید چیدمان شده و خط سیر منظم زمانی دارند. ما به کرات در فرازهای مختلف در صفحات مختلف در واقع می‌بینیم که این رعایت خط سیر زمانی خاطرات در حد ادعا است و نقض می‌شود.
در تنظیم و تدوین، پاورقی‌ها خودش را نشان می‌دهد. یک جاهایی پاورقی‌ها به‌شدت ضرورت دارد. بعضی از کلمات و بعضی از اصطلاحات می‌بایست در پانوشت مورد اشاره قرار می‌گرفتند که این کار نشده. در مواردی شده؛ آنهایی که کار شده، خیلی خوب و خیلی دقیق است، یعنی اصطلاحات و اسامی لاتین عیناً دقیق در پاورقی با املای صحیح آمده است.
راوی حافظۀ خوبی دارد. بسیاری از جاها را با آدرس و مکان‌یابی دقیق می‌گوید که مدرسه در کدام محل، در کدام خیابان، مسجد در کدام ضلع و در کجا قرار داشته.
با توجه به سن و تجربه و در واقع جایگاه کاری که محقق و تنظیم‌کننده محترم داشته است، کار خیلی خوب است. اگر اسمش را بگذاریم «کار اولی»، فوق‌العاده است و چند سر و گردن از نمونه‌کارهای موجود و خاطرات شفاهی ارائه شده به بازار جلوتر و پیشتر هست. این‌هایی که من گفتم چیزی از ارزش‌های این کار کم نمی‌کند. شما نیاز به تحقق پیروزی ندارید، کاملاً پیروز هستید، برنده شدید و فائق آمدید به یک کار سخت و سنگین و ان‌شاالله کارهای بعدی را از شما با قوت و قدرت بیشتر ببینیم و بخوانیم.
ثبت ديدگاه